Harlingen, mien stadsje!
De vereniging Oud Harlingen wil het prachtige havenstadje Harlingen behouden de toekomst in loodsen. Daaraan werken we met tientallen actieve vrijwilligers en gesteund door 1500 leden. Hieronder nieuws vanuit onze vereniging, maar volg ook onze berichten op Facebook!
25-06-2019, Pais plaquette
Op de laatste avond van het Lanenkaatsen is de Pais plaquette uitgereikt aan de heer Simon van Dijk, voor zijn jarenlange inzet voor het Lanenkaatsen. De plaquette is beschikbaar gesteld door de ver. Oud Harlingen. Voor de oorlog werd door Levie Pais apeneuten en kokosnoot-punten beschikbaar gesteld en er was later een Pais wisselbeker. Bijzonder is dat bij de uitreiking nazaten van de familie Pais aanwezig waren.
De familie Levie Pais voor de groentewinkel op de Kleine Bredeplaats 16
29-05-2019, Historische Harlinger informatie opgenomen in HisGIS
Vanaf vandaag is historische informatie over Harlinger huizen, hun bewoners en hun eigenaren ook online te vinden in de Time Machine van Redbot, het digitaliseringsprogramma voor cultureel erfgoed van de provincie Fryslân. Met het opnemen van Harlingen staan nu alle Friese steden, plus de 'vlekken' Balk en Joure, in de Time Machine.
Op
www.hisgis.nl kunnen belangstellenden klikken op een huis of een perceel op digitale historische kaarten. Vervolgens verschijnt dan allerlei informatie in beeld, afkomstig uit oude belastingregisters, volkstellingen, bevolkingsadministraties en het kadaster.
"Lange en omslachtige zoektochten behoren tot het verleden", zegt projectleider Hans Mol. "Het vinden van informatie over mensen, maar ook over hun beroep, vermogen, geloof en geboorteplaats is nu veel gemakkelijker."
De Time Machine bevatte al talloze gegevens. Nu informatie over de steden Bolsward, Harlingen, Hindeloopen, IJlst, Stavoren en Workum is toegevoegd, is de database een stuk completer geworden. Het gaat om gegevens uit de periode ca. 1600-1900. De gegevens van Harlingen zijn afkomstig van Stefan Elsinga, die al jaren de historische website
kleinekerkstraat.nl onderhoudt. Op die website zijn per huis zelfs nog méér gegevens te vinden.
04-04-2019, Harlingers in de voetsporen van Rembrandt
15 leden van de werkgroep Archiefonderzoek trokken 3 april naar Amsterdam. In het plaatselijke stadsarchief werd gesproken met vrijwilligers die, net als de Harlingers, bezig zijn eeuwenoude paperassen digitaal te ontsluiten.
De Amsterdammers zijn een eind op weg een computer te leren het handschrift van een bepaalde notaris te ontcijferen, zodat dat in de toekomst niet meer handmatig hoeft te gebeuren. Voorlopig kunnen de ouwe seunen echter nog wel even verder met het 'vertalen' van proclamaties van huizenverkopen vanaf 1587 en van boedelinventarissen van overleden personen, want het vervolmaken van het nieuwe computerprogramma gaat nog vele jaren duren.
De werkgroepleden maakten van de gelegenheid gebruik ook oude documenten over Rembrandt te bekijken. De schilder woonde en werkte een belangrijk deel van zijn leven in Amsterdam. Dat heeft zijn sporen nagelaten in het stadsarchief. Teruggevonden zijn onder andere de aangifte van geboorte en overlijden van zijn kinderen, het vererven van een huis aan zijn zoon Titus en processtukken over een ets, die Rembrandt tegen de afspraken in meerdere keren wilde verkopen.
18-03-2019, Afspraken over zoutwinning vastgelegd
Directeur Durk van Tuinen van Frisia Zout, burgemeester Roel Sluiter, gedeputeerde Michiel Schrier en Jarig Langhout van de Stichting Bescherming Historisch Harlingen (SBHH) ondertekenden vandaag op het Harlinger stadhuis afspraken rond de komende zoutwinning op de Waddenzee. De SBHH werd opgericht na een initiatief vanuit de vereniging Oud Harlingen.
Na ruim een jaar onderhandelen bereikten de partijen overeenstemming over verschillende punten, die zijn vastgelegd in een Samenwerkingsovereenkomst:
- een aanvullend meetnet in de Harlinger binnenstad, met onder meer een extra meetpunt op de zeewering en tiltmeters in en bij twee historische panden
- normen voor bodemdaling en scheefstelling die naar internationale maatstaven aan de (zeer) veilige kant zijn, met de afspraak dat ze op basis van nieuwe inzichten altijd bijgesteld kunnen worden
- openheid en begrijpelijke communicatie
De samenwerkingsovereenkomst wordt ondersteund door het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. (foto: Harlinger Courant)
15-11-2018, Welkom bij de Najaarsvergadering!
Alle leden van Oud Harlingen zijn, bij voorkeur vergezeld door een enthousiaste introducé, vrijdagavond 16 november van harte welkom bij de Najaarsvergadering in de stadsschouwburg. Vanaf 19.15 uur zijn de deuren open, aanvang is 20.00 uur. Alle leden hebben de stukken al thuisgekregen.
04-11-2018, Nieuwe magazine Oud Harlingen is weer uit
Op 1 november jl. werd in de gehoorzaal van het Hannemahuis het nieuwe magazine van de Vereniging Oud Harlingen gepresenteerd. Ook deze uitgave bevat weer een verscheidenheid aan artikelen en verhalen, aangevuld met fraaie foto’s.
We noemen hier enkele artikelen zoals van juffrouw Mien de Boer, deze was meer dan 25 jaar vroedvrouw in Harlingen, de Ver. tot verschaffing van betere en gezondere Woningen aan de Arbeidersstand te Harlingen, Simon Vestdijk sr. en jr., de Motorclub The Flying Dutchman, het artikel `Ik bin niet fan Zeerobben, ik bin fan Harlingen` over vier voetballers, die in 1959 overstapten van vv Harlingen naar zmvv Zeerobbben, de eerste Harlinger jachthavens, het Waterschapshuis, De Frisia’s en nog meer interessante verhalen.
Het blad is verkrijgbaar bij de Bruna, het Hannemahuis, De Jong Boeken (Noorderhaven) en bij de VVV. Voor wie het magazine elk jaar wil ontvangen: U kunt lid worden van Vereniging Oud Harlingen voor slechts 15,-- euro per jaar. Opgave via www.oud-harlingen.nl Voor dit bedrag wordt u tevens 2 keer per jaar uitgenodigd voor de ledenvergadering met interessante lezingen, foto’s en films.
03-11-2018, Harlinger sprookjes van Grimm
Zaterdag 3 november wordt een bundel gepresenteerd met sprookjes van Grimm in het Stadsfries. Zeven sprookjes zijn in het Harlinges omgezet, en ook Sneek, Bolsward, Franeker, Dokkum, Staveren en Leeuwarden leverden zeven sprookjes in hun plaatselijke taaltsje.
Het boek wordt gepresenteerd tijdens De Dach fan ut Frysk: een minifestival van 14.00u tot 17.00u in de Martinikerk in Franeker. Spreekstalmeester Asing Walthaus (Leeuwarder Courant) gaat gesprekjes aan met het publiek, er is muziek van Bauke van der Woude & Campbell Forbes, en gaandeweg de middag spreken wethouder Dijkstra van de gemeente Waadhoeke en Lysbeth Jongbloed-Faber van de Fryske Akademy. Tussendoor is er een Stadsfriese kwis en wordt het eerste exemplaar van de Sprookjes fan Grimm in ut Stadsfrys aangeboden aan CdK Arno Brok.
08-09-2018, Harlingen Maritiem!
Zaterdag is Open Monumentendag. Van 11.00-16.00 uur zetten monumentale panden de deuren wijd open en leggen schepen de loopplank uit. De dag staat in het teken van ‘Harlingen Maritiem!’
De dag start om 11.00 uur bij de Kleine Sluis met de onthulling van de grafsteen van Harmen Nauta, in 1658 equipagemeester van de Admiraliteit van Friesland. De steen wordt een blijvende herinnering aan de bloeitijd waarin Harlingen de Admiraliteit huisvestte. Wie het bijzondere verhaal van de steen wil horen, is welkom bij de onthulling aanwezig te zijn.
17-07-2018, Marten Gerritsz, un fegeten ouwe seun
Welke Harlinger is bekender in de gebieden rond de Stille Oceaan dan in ôns stadsje selluf? Marten Gerritsz Fries zette als eerste Europeaan, precies 375 jaar geleden, voet aan wal op het huidige Russische eiland Sachalin. Gelukkig is er nu een boekje verschenen over deze Harlinger zeeheld uit de Gouden Eeuw.
Het eerste exemplaar werd 16 juli door schrijver René Attema overhandigd aan mevrouw Thea Elsinga-van der Zee, wier man begin jaren negentig al begon de geschiedenis rond de Harlinger ontdekkingsreiziger uit te pluizen.
De zaak kwam in 1993 aan het rollen door een brief van twee Russische studenten uit Moskou, die in Nederland inlichtingen over Marten Gerritsz Fries vroegen omdat het toen 350 jaar geleden was dat hij Sachalin ‘ontdekte’. Namens Oud Harlingen startte wijlen Yde Elsinga een onderzoek waaraan in de loop der jaren allerlei mensen hun medewerking hebben gegeven. Zo werden in Jakarta originele documenten opgediept en recentelijk deed een Nederlandse docente, woonachtig op Sachalin, nog onderzoek ter plaatse.
Net als Willem Barentsz en Henry Hudson kreeg Marten Gerritsz de opdracht om een mogelijke noordelijke zeeroute van Europa naar Azië te onderzoeken, in een tijd dat de gebieden ten noorden en oosten van Japan voor de Westerse wereld nog vrijwel onbekend terrein waren. Maar al ontdekte hij van alles, en veroorzaakte zijn expeditie in 1643 onbedoeld zelfs een diplomatieke rel tussen de toenmalige bondgenoten Japan en de Republiek der Nederlanden, zijn tochten in dienst van de VOC zijn grotendeels in de vergetelheid geraakt.
René Attema combineerde bronnenmateriaal, beschrijvingen en een latere uitgave van het scheepsjournaal van Gerritsz’ reis tot een spannend verhaal. Dit unieke historische document, 112 pagina’s en rijk geïllustreerd, kost (exclusief eventuele verzendkosten) € 15,- en is in Harlingen verkrijgbaar bij de bekende verkooppunten. Bestellen kan ook via info@oud-harlingen.nl of schriftelijk via Postbus 80, 8860 AB, in Harlingen.
02-07-2018, Spektakelstuk in Grote Kerk
Op 4, 5 en 6 oktober schittert de Grote Kerk als toneel van de muziektheater-productie 'Op de Terp Almenum'. Meer dan 100 vrijwilligers werken mee aan dit stuk over de onovertroffen stadsplattegrond van de Harlinger cartograaf en bouwmeester Jacob Lous uit 1613: een meesterwerk! Als lid van Oud Harlingen kunt u met € 5 korting naar de try-put op 4 oktober. Kaarten bestellen kan hier.
Tijdens de Gouden Eeuw werd in opdracht van het stadsbestuur de toenmalige stad in kaart gebracht met een minutieus in 3D getekende vogelvluchtkaart. De maker ervan, Jacob Lous, ligt in de Grote Kerk begraven. Zijn prachtige kaart kunt u echter nog steeds bewonderen, in museum Het Hannemahuis.
Anno 2018 stappen bewoners van Harlingen in zijn in 1610 getekende stad, als in een soort Google Street View avant la lettre. Multimediaal muziektheater met zang (koor en solo), muziek, projecties, geluidseffecten en bulderend orgel brengt de historische stad tot leven. De Gouden Eeuw vormt een spiegel voor onze eigen tijd.
Laat u verrassen door ons talent op gebied van muziek, toneel, zang, dans, beeldende vakken, decors en kostuums. Medewerking verlenen gerenommeerde professionele theatermakers, Het Hannemahuis, Vereniging Oud Harlingen, Kindertheater LEF, Cantorij van de Grote Kerk, Orpheon, de Willem Barentszwerf, Kunstenaars sociëteit Zilt en Het Harlinger Volkstoneel.
29-05-2018, In memoriam Jaap van der Veen
We hebben afscheid moeten nemen van ons redactielid en onze vraagbaak Jaap van der Veen. Jaap verzorgde jaar na jaar de foto’s bij de Instuif. Drommen ouwe seunen verdrongen zich op die zaterdagen om het te allemaal zien. Wie wilde kon ter plekke voor een luttel bedrag van een foto een afdruk bestellen, want Jaap was wat betreft zijn enorme collectie foto's en ansichten onbaatzuchtig. Ook als vereniging deden wij nooit vergeefs een beroep op hem, als we illustratiemateriaal nodig hadden voor een publicatie. Als redactielid van ons Magazine bracht hij 18 jaar lang zijn kennis en kunde in. Jaap was een belangstellend en sympathiek man, aan wie we enkel warme herinneringen bewaren.
23-04-2018, Symposium 200 jaar zeevaartonderwijs op 26 mei
Zaterdag 26 mei is niet alleen een reünie, maar ook een symposium over 200 jaar zeevaartonderwijs in Nederland en Harlingen. Aanmelden daarvoor kan telefonisch of per email bij de Fryske Academy: baly@fryske-akademy.nl of 058-2131414. De toegangsprijs voor het symposium bedraagt € 10,- en voor de borrel en het buffet, dat na afloop wordt geserveerd, € 20,-
In Harlingen werd in 1818 door de Maatschappij tot Nut van het Algemeen het initiatief genomen tot de oprichting van een zeevaartschool die stuurlieden moest opleiden. Dat werd het begin van een periode van twee eeuwen zeevaartonderwijs in Harlingen.Het symposium hierover wordt gecombineerd met een reünie.
De Maritieme Academie in Harlingen floreert als nooit tevoren. Een heel verschil met de opleiding zoals die in 1818 begon: toen werd het onderwijs in de wintermaanden bij de directeur aan huis gegeven. Verschillende sprekers belichten de ontwikkelingen door de eeuwen heen.
22-04-2018, Nadere voorwaarden winningsvergunning Frisia Zout
De Stichting Bescherming Historisch Harlingen heeft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat gevraagd nadere voorwaarden te verbinden aan de winningsvergunning van Frisia Zout. Naar mening van de stichting kan de veiligheid van de inwoners van Harlingen, en hun have en goed, vooraf beter gewaarborgd worden dan in de afgegeven winningsvergunning is gebeurd.
Uitgangspunt van de stichting is dat
het boren naar zout in de Waddenzee door kan gaan. In de winningsvergunning wil de Stichting echter, naast het economisch perspectief, aanvullende
voorwaarden opgenomen zien die alle onzekerheid op het gebied van zowel
fysieke, emotionele, bedrijfs- en imagoschade van bewoners, bedrijven en
bezoekers wegnemen. Dit sluit aan bij hetgeen minister Wiebes zelf verwoordde bij het aankondigen van de
stopzetting van de gaswinning in Groningen: “Veiligheid boven financiële en
economische belangen.” Het verzoek aan minister Wiebes vindt u bij de downloads op deze website, bij Zoutwinning.
Inmiddels heeft de stichting het Staatstoezicht op de Mijnen gevraagd de minister positief over de aanpassing van de winningsvergunning te adviseren.
19-04-2018, Containers ondergronds
Veel vuil- en groencontainers, die nu nog het straatbeeld van de binnenstad ontsieren, gaan in de loop van dit jaar uit het zicht verdwijnen. Tijdens twee informatie-avonden in het Entrepot lichtte de gemeente de plannen toe.
Als in 2013 kaartte Oud Harlingen de wens voor meer ondergrondse containers aan in het halfjaarlijkse overleg met de wethouder. 'Het straatbeeld in de binnenstad zou er flink op vooruitgaan wanneer de huidige vuilcontainers zouden worden vervangen door ondergrondse. VOH zou daarom graag zien dat niet alleen op de Noorder- en Zuiderhaven ondergrondse containers komen, maar in een veel groter gebied in de binnenstad.'
Nu is het dan zo ver dat de plannen zijn uitgewerkt. Bedoeling is alle 34 containers nog in 2018 te plaatsen, grotendeels vanaf september.
09-04-2018, Bezoek Jever 7 april 2018
Zaterdag 7 april heeft een delegatie van het bestuur een tegenbezoek gebracht aan de Jeverlandischer Altertums- und Heimatverein te Jever. Kortweg "Oud Jever".
We zijn warm onthaald door bestuursleden aldaar en een afgevaardigde van het plaatselijke toeristenburo. Jever is een prachtig stadje met ongeveer 15.000 inwoners. We hebben gesproken over wat we voor elkaar kunnen betekenen op het gebied van het behoud van historisch materiaal.
In Jever wordt op dit moment een Joods Centrum gebouwd op de resten van de synagoge. Alleen het badhuis en een klaslokaaltje is bewaard gebleven en wordt in ere hersteld.
Wij houden u op de hoogte van de ontwikkelingen!
25-02-2018, Vraagtekens bij bodemdalingscijfer TNO
In 2054, na 30 jaar zout winnen, zal een groot Harlinger huis tweederde millimeter verzakt zijn, stelde TNO-geofysica Karin van Thienen 20 februari tijdens de tweede expertmeeting over de komende zoutwinning onder de Waddenzee. De Stichting Bescherming Historisch Harlingen neemt er kennis van, maar is wel verbaasd. 'Andere onderzoekers nemen de laatste tijd juist afstand van dit soort stellige rekensommetjes, omdat ze erkennen dat de onzekerheden te groot zijn.'
De Stichting sprak onder meer met een onderzoeker van Deltares, die betrokken was bij de berekening van schade aan gebouwen door de zoutwinning bij Wijnaldum. 'Hij reisde destijds onder andere naar Den Haag, om met het Staatstoezicht op de Mijnen over de snelheid van de bodemdaling te praten. Tegenover onze stichting noemde hij dat nu 'een puur theoretische exercitie': eigenlijk wisten zowel de onderzoekers als het Staatstoezicht wel dat ze de daling helemaal niet goed konden voorspellen. En dat bleek ook, want alle berekeningen werden in de praktijk gelogenstraft. Na 8 jaar moest de winning al worden stilgelegd, terwijl die 40 jaar zou duren.'
Volgens Chris Elsinga zijn onderzoekers nu voorzichtiger in hun uitspraken. 'Kijk naar de inspecteur-generaal van het Staatstoezicht op de Mijnen, of naar de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Die zeggen steeds duidelijker: 'Bij activiteiten in de ondergrond zijn de onzekerheden groot.' In de Waddenzee geldt dat des te meer, omdat het een heel dynamisch gebied is. Als je bedenkt dat er helemaal nog geen ervaring is met zoutwinning onder zee, is het verrassend dat TNO over de zoutwinning bij Harlingen zo'n exact cijfer durft te geven.'
14-02-2018, Stichting wil Harlinger zoutwinning als pilotproject
De Stichting Bescherming Historisch Harlingen heeft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat gevraagd de komende zoutwinning voor de haven van Harlingen als pilotproject te kiezen, om - in tegenstelling tot wat in Groningen is gebeurd - de veiligheid van de stad en zijn inwoners vóóraf door een pakket van maatregelen zeker te stellen.
Omdat in Harlingen nog geen schade is, biedt de zoutwinning de kans te laten zien dat de overheid heeft geleerd van de fouten die bij de gaswinning zijn gemaakt. Te lang is daar vertrouwd op rapporten en voorspellingen die op aannames zijn gebaseerd. Te lang heeft het geduurd voor de schade is erkend en wordt hersteld.
De overheid zou een positief signaal naar de samenleving afgeven door bij de Harlinger zoutwinning niet af te wachten, maar nu van tevoren de zaken vast goed te regelen. Voorzitter Jarig Langhout van de SBHH heeft daar ook vertrouwen in. 'Wij putten vertrouwen uit de realistische en doortastende opstelling van minister Wiebes inzake de schade in het Noord-Nederlandse aardbevingsgebied. En het Staatstoezicht op de Mijnen stelt zich sinds kort ook anders op dan voorheen. De inspecteur-generaal gaf in Nieuwsuur ronduit toe, dat het Staatstoezicht 'verbazend weinig' zeker weet over de effecten van delfstofwinning.'
De SBHH heeft minister Wiebes gevraagd nadere voorwaarden aan de winningsvergunning van Frisia te verbinden, om de zoutwinning in te bedden in maatregelen die de inwoners van Harlingen vooraf duidelijkheid en veiligheid bieden, bijvoorbeeld wat betreft eventuele schade aan hun panden. 'Daarmee zou de zoutwinning bij Harlingen een landelijk voorbeeldproject worden', stelt Jarig Langhout. 'Wij denken dat de tijd er rijp voor is.'
11-01-2018, Voorzitter Anneke Visser ontvangt de gemeentelijke draagspeld.
Voorzitter Anneke Visser ontvangt de gemeentelijke draagspeld voor al haar verdiensten ten bate van de Harlinger gemeenschap!
Voorzitter Anneke Visser ontvangt de gemeentelijke draagspeld voor al haar verdiensten ten bate van de Harlinger gemeenschap! Wij noemen: Comité Visserijdagen, Avondvierdaagse, Stadsgidsen, Radio Stad Harlingen en natuurlijk onze Vereniging Oud Harlingen.
Al vele jaren zet zij zich belangeloos in voor Harlingen. Deze gemeentelijke onderscheiding is dan ook meer dan verdiend!
11-12-2017, Eerste exemplaar "Broersma treft Harlingen".
Schilder en auteur Jaap Broersma reikt eerste exemplaar boekje uit aan Jeanine Otten.
Zaterdag jl. hield de ver. Oud Harlingen haar jaarlijkse Winterborrel, voor bestuur en alle vrijwilligers, in Stadsschouwburg Trebol. De oud Harlinger en beeldend kunstenaar Jaap Broersma reikte het eerste exemplaar van zijn boek 'Broersma treft Harlingen” uit aan een actieve en enthousiaste vrijwilliger van de vereniging.
Jeanine Otten, de beheerder van het gemeentearchief en een ware ambassadeur voor archief en onze stad, was de gelukkige. Het boekje is een uitgave van de ver. Oud Harlingen en is verkrijgbaar via de penningmeester van Oud Harlingen en ook te koop bij het Hannemahuis. Prijs € 10,00 excl. € 3,20 portokosten.
Beeldend kunstenaar Jaap Broersma gaat dinsdagavond 12 december a.s. om 20.00 uur, op zoek naar het DNA van Harlingen. Hij neemt u mee op zijn zoektocht naar het heden en verleden van Harlingen en de Harlingers. Plaats: Gehoorzaal in het Hannemahuis, zijingang Sint Christoffelsteeg. Toegang: € 5,- per persoon, inclusief koffie/thee. Zaal open om 19.45 uur.
